2

#50books vraag 47: Welke boek(en) uit de NRC lijst heb je nog niet gelezen maar ga je zeker binnenkort alsnog lezen (oftewel: waarom maken we onszelf gek met een almaar groeiende lijst van ‘nog te lezen’ boeken)?

Om te beginnen lees ik de NRC niet. Nou was dat geen excuus, want Peter heeft in zijn #50books vraag 47 een link naar het lijstje in de NRC gemaakt. Dus toch maar even gekeken en ik werd er niet blij van. Wat voor lijstje is het eigenlijk? Van de meest gelezen boeken in een bepaalde periode of van de boeken waarvan de NRC graag wil dat ze tot de meest gelezen boeken gaan horen? Kortom, sluikreclame of iets anders?

nrc boeken top-10

  1. Feest van het begin – Joke van Leeuwen
  2. Butcher’s Crossing – John Williams
  3. De boerenoorlog – Martin Bossenbroek
  4. Gedundrukt – Simon Carmiggelt
  5. De hartslag van de aarde – A.L. Snijders
  6. Het puttertje – Donna Tartt
  7. De cirkel – Dave Eggers
  8. Het verhaal van Genji – Murasaki Shikibu
  9. De Bosatlas – Nederland van boven

 Eigenlijk maakt het me niet uit. Ik kijk nooit naar dit soort lijstje want ik heb er niets mee. Natuurlijk lees ik van alles over boeken, de boekenbijlage van de Volkskrant (die lees ik wel), de boekenbijlage van de Leeuwarder Courant (lees ik ook) en alles wat via elektronische nieuwsbrieven in mijn postbus belandt. Rijp en groen, thrillers en literatuur, kinderboeken en chicklets, e-books en boeken van vlees en bloed, wetenschappelijke werken en keukenromans. Er wordt zoveel over boeken geschreven dat je er niet omheen kunt.

Dat heeft voor- en nadelen.
Voordelen omdat je goed op de hoogte blijft van alles wat verschijnt.
Nadelen omdat je door de bomen het boek niet meer ziet.
Bij Bol.com kun je zelfs lijstjes van de vele categorieën vinden:

Top 10 literatuurTop 10 thrillersTop 10 erotiekTop 10 voor hemTop 10 voor haarTop 10 kinderboekenTop 10 kookboekenTop 10 biografieënTop 10 kunst en fotografie 
Top 10 management

Het enige dat ik heb is een verlanglijstje!
Een verlanglijstje van boeken die ik graag zou willen lezen en soms ook graag zou willen hebben. Dat is een lijstje wat er toe doet. Voor mij tenminste.
En de rest? De rest lap ik aan mijn laars!

Delen is fijn:
1

#50books vraag 45: Waarom zou een roman zich onmiddellijk voor ons moeten ontsluiten?

Moet een roman zich onmiddellijk voor ons ontsluiten of niet? Deze vraag kan ik onmogelijk met ja of nee beantwoorden. Het hangt wat mij betreft van heel veel factoren af. Factoren die het boek zelf betreffen: hoe begint het? Is het boeiend of moet je eerst door een brei van details heen? Nodigt het uit om verder te lezen? Is het een prettig lettertype en een goede lettergrootte? Hoe gebruikt de schrijver de taal?
Daarnaast zijn er de factoren die met mij te maken hebben: ben ik uitgerust of juist moe? Heb ik het druk of is er alle tijd? Voel ik me goed en heb ik ruimte om er moeite voor te doen? Of kan ik een boek waar ik ‘voor moet werken’ nu helemaal niet aan, heb ik hapklare brokken nodig en hoort op dat moment iets anders niet tot de mogelijkheden?
Al die factoren bij elkaar maken of een boek zich op dat moment in die situatie ‘makkelijk ontsluit’.

De laatste jaren heb ik het vooral met hapklare brokken gedaan. Ik had geen energie om me ergens voor in te spannen en vooral, ik had er de concentratie niet voor. Eigenlijk is dat begonnen na mijn eerste heupoperatie. Na die operatie liep ik weer als een kieviet maar was mijn hoofd de ene keer gevuld met watten en de andere keer een vergiet. Moest na één bladzij lezen al weer opnieuw beginnen omdat ik geen idee had wat ik net gelezen had en kon me absoluut niet concentreren. Aanvankelijk dacht ik dat het van de narcose kwam en dat het binnen redelijk afzienbare tijd wel zou slijten, ik was per slot vanaf mijn vierde een groot verbruiker van boeken in alle soorten en maten. Inmiddels weet ik dat de narcose er vast wel aan heeft bijgedragen maar dat het toch voornamelijk is veroorzaakt door de enorme hoeveelheid pijnstillers die ik slikte om nog te kunnen functioneren en waar ik van de een op de andere dag rigoureus mee ben gestopt. Cold turkey en niet handig achteraf gezien.

Het was een enorme schok dat lezen nauwelijks meer wilde, dat geen enkel boek zich ‘onmiddellijk voor me ontsloot’. Me daarbij neerleggen was geen optie. Ik ben toen begonnen boeken te lezen die ik al kende en waarvan ik wist dat ze me boeiden. En dat hielp! Het lezen bleef nog steeds moeite kosten maar het was niet zo erg als ik een stuk vergat omdat ik wist hoe het verder ging.

Nu ben ik ruim vier jaar verder en moet ik tegen wil en dank toegeven dat het lezen nog steeds anders is dan dat het vroeger was. Vroeger kon ik opgaan in een boek terwijl om me heen de wereld kon vergaan. Nu moet het stil zijn en kan ik zelfs nauwelijks muziek op de achtergrond hebben. Dit heeft absoluut consequenties voor de boeken die ik lees. Boeken die zich niet ‘onmiddellijk ontsluiten’ leg ik weg, hoe vervelend dat soms ook voelt. Toch heb ik nog steeds de illusie dat er ooit weer een tijd komt dat ik het wel weer kan, die minder toegankelijke boeken lezen en er van genieten. Ik sta per slot aan de vooravond van mijn Nieuwe Leven met tijd, rust en ruimte.
Het enige wat nog roet in het eten kan gooien is mijn tweede heupoperatie in januari, met een narcose maar deze keer zonder al die pijnstillers.
Dus wie weet wat de toekomst nog zal brengen

Delen is fijn:
0

#50books vraag 37: Leggen jullie ook wel eens boeken (en welke dan?) opzij voor het juiste moment?

Eigenlijk leg ik al zolang als ik kan lezen boeken opzij.
Soms inderdaad voor het juiste moment.
Soms omdat ik het boek heel graag wil hebben, het wil kunnen zien, het wil kunnen ruiken en er doorheen wil kunnen bladeren maar nog geen tijd heb om het te lezen.
En vaak omdat ik altijd boeken op voorraad wil hebben!
Dat is mijn bezit, mijn kapitaal: een rij nieuwe, verse en nog ongelezen boeken.
Boeken die klaar staan om in de boekenkrat naar Zweden te worden gestopt.
Boeken die klaar staan om op welk moment dan ook gelezen te kunnen worden.
Er is immers niets heerlijkers dan voor die lange rij in de boekenkast te staan en dan dát boek te kunnen kiezen waar ik op dát moment behoefte aan heb.

Toen ik klein was had ik weinig eigen boeken maar de grote bibliotheek leek onuitputtelijk. Soms ging ik er iedere dag heen, om altijd boeken op voorraad te hebben. En in de schoolvakanties ruilde ik mijn gelezen boeken direct ’s ochtends vroeg als hij openging om net voor sluitingstijd weer nieuwe te halen. Je zal maar zonder zitten!Nu speelt dat niet meer zo, ik ben zelfs geen lid meer. Maar het is een van de eerste dingen die ik ga doen in mijn Nieuwe Leven, me weer inschrijven.

Boeken die staan te wachten zijn o.a. ‘De Correcties’ van Jonathan Franzen, ‘Tonio’ van Af.T.H. van der Heijden, de serie van Unni Lundell (voor in Zweden), bijna alle Wallanders (ook voor in Zweden), en tot mijn grote schande ook de boeken van Khaled Hossein  en van Carlos Luis Zafon. Want het is dus ook een valkuil, dat bezit. Iedereen heeft het over een geweldig boek, ik koop het, zet het op mijn plank, hoor iedereen er over maar kom er niet aan toe en opeens is het drie jaar later. Ach, het geeft niet. Als boeken goed zijn dan blijven ze dat. 
En wat een mooi vooruitzicht dat ik straks onbeperkt tijd ga krijgen om dat kapitaal te mogen aanboren! Ik kan niet wachten….

Delen is fijn:
2

#50books vraag 35: Hebben jullie ook (een) gesigneerd boek(en) met een speciaal verhaal?

Nee, ik geloof niet dat ik een gesigneerd boek heb, dus ook geen boek met een speciaal verhaal.
Ik geef er ook niet om. Voor mij gaat het om het boek en ik vind dat niet mooier of minder mooi door een handtekening van de schrijver.
Zo nu en dan zag ik in een boekwinkel schrijvers zitten achter een tafeltje met hele hoge stapels van hun boeken die verkocht moesten worden. Met een woord van de schrijver zelf om een extra bijzonder exemplaar te hebben. En vaak zag ik die schrijvers zich dan wanhopig verschuilen achter die hoge stapels omdat belangstellenden, laat staan klanten, in geen velden of wegen te zien waren.
Ik liep dan met plaatsvervangende schaamte zo snel mogelijk langs dat tafeltje en had vreselijk te doen met die eenzame schrijver die blijkbaar niet bekend of niet populair genoeg was.
Voor mij voegt zo’n handtekening in een boek niets toe.

Maar waar ik wel heel blij mee ben zijn boeken die ik van goede vrienden heb gekregen met een boodschap er in. Hetzij als losse kaart, het zij als een beschreven schutblad. Het zijn altijd lieve woorden die refereren aan iets wat we samen hebben meegemaakt en wat ons heeft aangegrepen. Dat zijn voor mij cadeautjes en daar ben ik echt blij mee. Blij met dat iemand eerst bedenkt welk boek hij of zij voor mij wil kopen en vervolgens de moeite neemt niet alleen het boek te geven maar daar ook nog iets in te schrijven en probeert dat goed te verwoorden.
Die boeken zijn me dierbaar en die vrienden ook!

Delen is fijn:
2

#50books vraag 30: Hoe lang nog voordat we niet meer weten hoe een boek te gebruiken?

Daar kan ik me absoluut geen voorstelling van maken.
Ik ben opgegroeid tussen de boeken. Mijn allereerste bezoek aan de grote kinderbibliotheek in Den Haag staat nog steeds op mijn netvlies en ik koester al mijn boeken als een zeer dierbaar bezit.
Natuurlijk verandert de wereld, daar ben ik me zeker van bewust.
In een van zijn Oudejaarsconferences had Youp het er al over. Hij probeerde zijn buurman uit te leggen wat een boek was en toen dat niet lukte probeerde hij het met “een stapel faxen”. Een mooie metafoor want die fax wordt allang niet meer gebruikt….

Boeken zijn van alle tijden. In het verre verleden werden ze geschreven door de monniken die dit als levenswerk zagen en de eerste letter van een nieuw hoofdstuk prachtig kalligrafeerden. Die boeken waren natuurlijk niet toegankelijk voor het gewone volk. Dat hoefde ook niet want de meesten  konden niet lezen. In die tijd zou een gebruiksaanwijzing zeker zinvol zijn geweest denk ik. Via de boekdrukkunst die zich steeds vernieuwde en uiteindelijk leidde tot de toegankelijkheid van het geschreven woord voor een groot deel van de mensheid werden boeken gemeengoed. Boeken met en zonder illustraties, voor peuters en kleuters, voor pubers, ouders en grootouders. Om voor te lezen en zelf te lezen. Om van te genieten en steeds opnieuw in weg te zinken. Om een nieuwe wereld te betreden en over nieuwe werelden te lezen en te leren.

Natuurlijk weet ik dat de ontwikkeling steeds sneller gaat. Denk inmiddels over de aanschaf van een e-reader en zie daar zeker de voordelen van. En natuurlijk zal er steeds meer digitaal beschikbaar zijn en digitaal verspreid worden. Dat is de evolutie en dat is goed.
Maar ik kan me op geen enkele manier voorstellen dat boeken zullen verdwijnen en of dat er een gebruiksaanwijzing nodig zal zijn om ze te gebruiken. Voor mij staat een boek voor onze beschaving. De monniken uit de 8e eeuw, de boekdrukkers met hun houten blokken en later met hun loden letters en de huidige digitale drukkerijen hebben altijd boeken gemaakt en zullen dit altijd blijven doen. De manier waarop zal zeker veranderen maar boeken zullen altijd blijven bestaan. En daar is geen gebruiksaanwijzing voor nodig!

Delen is fijn:
7

#50books Vraag 25: Welk boek heeft voor jou een bijzondere betekenis gekregen?

Dat zijn te veel boeken om op te noemen.
Ze variëren van De Gebroeders Leeuwenhart (Astrid Lindgren) tot Harry Potter en van Mens of Wolf (An Rutgers van der Loeff-Basenou) tot Het Bureau van J.J.Voskuil. Allemaal waren ze op een bepaald moment belangrijk en allemaal op een andere manier. Maar wat echt een onuitwisbare indruk op me heeft gemaakt is een verhaal van Toon Tellegen.
Ik las dit korte verhaal in een periode waarin ik aan alles twijfelde.
Een periode waarin ik nauwelijks meer wist wie ik was en waar alles door elkaar liep.
Een periode waarin ik aan mijn bestaan twijfelde.

Ik was met een vriendin ergens aan het eten. Zij kwam net uit de boekwinkel waar ze cadeautjes had gekocht en een van de boeken was ‘Toen niemand iets te doen had’ van Toon Tellegen .
Mijn vriendin moest even weg, ik pakte het boekje, sloeg het willekeurig ergens open en begon te lezen.
Tijdens het lezen was het of alles om me heen verdween.
Of ik opeens oploste in het niets.
Helemaal in het niets.
Even was er helemaal niets meer.

En heel langzaam verdween het niets en zag ik mezelf zitten aan het tafeltje in het restaurant tussen allerlei mensen die zaten te eten en te praten. Voor wie er niets veranderd was.
Ik zat daar nog net zo als een paar minuten daar voor en alles om me heen ging gewoon door.
Maar alles was anders.
Alles was “verschoven”. “Van iets naar niets. En daarna heel langzaam weer terug”.
En ik was er nog maar alles was anders.
Beter dan Toon Tellegen kan ik het niet uitleggen dus citeer ik hier de laatste regels:

“Die avond liet hij de eekhoorn een boek met plaatjes van verschuivingen zien. De meeste bladzijden waren leeg of ontbraken. En toen hij de laatste bladzijde omsloeg viel het boek uit elkaar, blies de mier het van de tafel af en dwarrelde het naar de grond.
Dat wij hier zitten is een wonder, zei de mier. Maar dat is op zichzelf juist weer heel gewoon. De eekhoorn had honger en vroeg zich af of de mier iets in huis had, als was het maar een oude beukennoot.”

En zo voelde het. Wat een wonder dat ik daar gewoon zat. En ook weer heel gewoon.
Ik was verdwenen in het niets en ook weer verschenen.
Ik blies de bladzijden van tafel en ik mocht er zijn.

Met heel veel dank aan Toon Tellegen, ‘De Verschuiving‘.

 

Delen is fijn: